Meclis Zabitlarindan

Mebuslar

Son Osmanli Meclis-i Mebusaninin zabitlarindan (19 Subat, 1919):

Abdülaziz Mecdi Efendi (Karesi): "... Bundan maksat Türk, Kürt, Lâz, Çerkes gibi anasir-i muhtelife-i Islamiyedir. Bu böyle midir? ("Hayhay böyledir" sedalari, alkislar). Eger Türk kelimesinin manasi bu degilse, rica ederim, burada nutuk iradedildikçe Türk tabiri yerine anasir-i Islamiye densin..."


Riza Nur Bey: "Öyledir."

Hüseyin Bey (Erzurum): "Hatta yahudiler bile dahildir."

Mecdi Efendi (devamla): "Türk kelimesinin manasini Meclis bu suretle tefsir ve serhedip efkâr-i umumiyeye arzettikten sonra 'ben Kürdüm' diyen bazi zavatin hatirina hiçbir sey gelmez ve yahut gubar-i siyasi kondurmamak için Türk, Kürt, Lâz, Çerkes veyahut anasir-i Islamiye gibi tabirat kullanalim."

Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi açilis konusmasindan (23 Nisan, 1920):

Mustafa Kemal Pasa: "... Fakat bu hudud-u milli dahilinde tasavvur edilmesin ki anasir-i Islamiyeden yalniz bir cins millet vardir. Çerkes vardir ve anasir-i Islamiye-i saire vardir. Iste bu hudud memzuç [karismis] bir halde yasayan, bütün maksatlarini, bütün manasiyla tevhid etmis olan kardes milletlerin hudud-u millisidir ("Hepsi Islamdir, kardestir" sesleri). Bu hudut meselesini tesbit eden madde içerisinde büyük bir esas vardir. Fazla olarak o da bu vatan hududu dahilinde yasayan anasir-i Islamiyenin herbirinin kendine mahsus olan muhitine, âdatina, irkina mahsus olan imtiyazati bütün samimiyetle ve mütekabilen tasdik etmistir. Bittabi buna ait teferruat ve tafsilat yoktur. Çünkü bu tafsilat ve teferruata girmenin zamani degildir. Insa'Allah mevcudiyetimiz tahlis edildikten sonra ("Insa'Allah" sedalari) kardesler beyninde [arasinda] hall-ü fesledileceginden birakilmis ve teferrüata girilmemistir. Fakat esas olarak bu madde mündemiçtir [içeriktedir]."