Hadis Terimleri Sözlügü

Muaz Özyigit

HADIS ILIMLERININ TEMELLERINE BIR BAKIS

  • adl: ravinin hadisi bozmadan rivayet eden dürüst bir müslüman olmasi.
  • ahz: Hadis almak.
  • ali: Senedin muttasil olmakla birlikte az sayida raviden olusmasi.
  • cami: Akaid, ahkam, zühd, edeb, tefsir, siyer, fitneler, menakib konularindaki hadisleri toplayan eserlere denir. Mesela Buhari'nin sahihi.
  • cerh ve ta'dil Hadis rivayet eden kisilerin rivayete ehil olup olmadiklarini arastiran ilim dali (nakd-i rical de denir).
  • eda: Hadisi baskasina rivayet etmek.
  • hasen: Ravilerinden birisi iyi olmasina ragmen hafiza gücü gibi bir bakimdan sika mertebesine çikamamis, ama kendisi sahih hadis.
  • ihtilaf-ul-hadis: Sihhaten ayni kuvvette olup birbiri ile uyusmayan iki hadis arasindaki ihtilafi çözmekle mesgul olan bilim dali.
  • ilm-u dirayet-il-hadis: Hadisin kuvvet derecesi, dogrulugu, bizlere saglikli bir biçimde ulasip ulasmadigini arastiran bilim dali.
  • kiraet: Talibin hadisleri bir yazili metinden okuyarak seyhine arzetmesi, seyhin de onlari rivayet ettigini onaylamasi.
  • Kütüb-ü Sitte: Hadis kitaplarinin sihhatçe en kuvvetli olan altisina verilen isim.
  • maktu: Söz veya fiilin tabiiye ait oldugu hadis.
  • merfu: Peygamber (s.a.v) e ait olan hadis.
  • mevkuf: Söz veya fiilin sahabiye ait oldugu hadis.
  • mevzu: Uydurma hadis.
  • Mevzuat kitaplari: Asilsiz olduklarini bildirmek maksadi ile mevzu hadislerin toplandiklari kitaplar.
  • müsned: Hadislerin onlari rivayet eden sahabe adlari altinda guruplandigi kitaplar.
  • mütevatir: Yalan üzerine birlesmesi aklen imkansiz olan bir grup insanin rivayet ettigi hadis.
  • muttasil: Senedinde kopukluk olmayan hadis.
  • nakd-i rical: Hadis rivayet eden kisilerin rivayete ehil olup olmadiklarini arastiran ilim dali (cerh ve ta'dil de denir).
  • nazil: Seneddeki ravi sayisinin çok olmasi.
  • ravi: Hadisi rivayet eden kisi.
  • sahih: (a) Senedinde kopukluk olmayan (muttasil) ve (b) Bütün ravileri sika olan ve (c) Illet ve sazlik bulunmayan hadis.
  • saz: (Definition not available right now. -ZC )
  • sema: Hadisi talibin seyhden dogrudan isitmesi.
  • sened: Hadisi rivayet eden raviler zinciri.
  • sünen: Yalnizca namaz, oruç, taharet vb. ahkam hadislerini havi kitaplar.
  • seyh: Ravinin hadisi aldigi kisi.
  • sika: Hadis rivayetine tam ehil kisi.
  • talib: Hadisi alan ravi.
  • vadda: Hadis uyduran kisi.
  • zabt: Hafizanin kuvvetli olmasi özelligi.
  • zayif: Genelde sahih ve hasen sartlarini, senedde kopukluk (munkati) olmasi, ravilerden bir veya bir kaçinin zayif görülmesi, illet, ve diger sebeplerden dolayi saglayamayan hadis.
    •